Niet alle 3D modellen zijn hetzelfde. Verschillende toepassingen vragen om verschillende benaderingen. Zo heb je laag gedetailleerde modellen voor games of hoog gedetailleerde modellen voor visualisaties. Maar zelfs daar zit verschil in: waar visualisatiemodellen hun detail stoppen in stiksels en lasnaden, de zichtbare details, zit bij productiemodellen hun precisie in schroefdraad en verbindingen, de onderdelen die je niet ziet maar die zorgen dat je fiets niet uit elkaar valt.
Digitaal vs Fysiek
Een grote scheiding in 3D modellen ligt tussen modellen die alleen digitaal blijven en modellen die gebruikt worden om fysieke producten te maken. Daar zit een andere denkwijze achter. Digitale modellen moeten er natuurlijk wel uitzien alsof ze echt kunnen bestaan, maar er gelden geen natuurwetten. Je hoeft onderdelen niet echt met elkaar te verbinden, zolang het er maar lijkt alsof dat wel zo is.
Modellen die geproduceerd worden - of dat nu via traditionele fabricage is of 3D printen - zijn een ander verhaal. Daar moet je ervoor zorgen dat alle onderdelen perfect op elkaar aansluiten. Elke verbinding moet kloppen, elke afmeting moet exact zijn.
De toepassingen
Van high poly visualisaties tot game-ready modellen, elk type 3D model is ontworpen voor een specifieke taak. De keuze tussen verschillende benaderingen bepaalt niet alleen hoe je model eruitziet, maar ook hoe het presteert in zijn uiteindelijke toepassing. Hieronder een greep uit verschillende typen 3D moddellen.
High poly
Deze modellen bevatten zoveel mogelijk detail en worden gebruikt voor fotorealistische visualisaties waar elk stiksel en elke lasnaad gemodelleerd wordt. Ze bevatten een groot aantal polygonen om maximale visuele kwaliteit te bereiken.
Low poly
Geoptimaliseerd voor efficiency door het aantal polygonen te minimaliseren. De bestandsgrootte blijft hierdoor zo klein mogelijk, wat ze geschikt maakt voor online en interactieve toepassingen.
CAD
Productiemodellen die machines aansturen. Hierin staan alle technische details zoals schroefdraad, toleranties, afrondingen en hoeken. Ze bevatten exacte geometrische informatie die nodig is voor fabricage.
3D print
Specifiek ontworpen voor 3D printen. Ze zijn zo opgebouwd dat ze laag voor laag geprint kunnen worden, waarbij rekening wordt gehouden met overhangen, wanddiktes en interne structuren.
VR/AR
Geoptimaliseerd voor virtuele en augmented reality toepassingen. Ze moeten voldoende detail hebben om geloofwaardig te zijn, maar zijn efficient genoeg om in realtime te renderen op verschillende apparaten.
Game
Sterk geoptimaliseerd voor interactieve toepassingen. Ze bevatten meestal het minimum aantal polygonen dat nodig is om het gewenste visuele effect te bereiken binnen de technische beperkingen van game engines.
BIM
Digitale 3D modellen van gebouwen waarin alle relevante bouwinformatie is opgeslagen. Ze gaan verder dan alleen geometrie en bevatten data over materialen, specificaties, planning en kosten gedurende de hele levenscyclus.
Digital twin
Exacte digitale replica's van fysieke objecten, systemen of locaties. Ze combineren realtime sensordata met gedetailleerde 3D modellen om het gedrag en de prestaties van het fysieke object te monitoren en simuleren.
Software
Zoals je waarschijnlijk al kunt raden, heeft ieder type 3D model ook zijn eigen software met eigen werkwijzen en specificaties. Elke applicatie stelt zijn eigen eisen aan hoe details worden opgebouwd en opgeslagen. Waar visualisatiesoftware focust op oppervlaktetexturen en lichtreflecties, werken CAD-programma's met exacte geometrische definities en toleranties. Mede daardoor kun je dus ook niet ieder model voor alle toepassingen gebruiken.
Buiten dat de opbouw van de 3D modellen anders is, verschilt ook de "taal" van de programma's. Vergelijk het met Chinees en Engels. Dat komt omdat iedere taal beter geschikt is voor verschillende toepassingen. De ene taal doet het heel goed bij visualiseren, de andere taal werkt heel goed voor productiemodellen. Maar Engels praten met iemand die Chinees spreekt is behoorlijk lastig.
Je kunt dus niet zomaar een visualisatiemodel 3D printen of een CAD model gebruiken in VR. De onderliggende structuur en de manier waarop informatie is opgeslagen verschilt fundamenteel.
Conclusie
Voordat je een 3D model gaat maken, wil je van tevoren dus goed bedenken wat voor soort model het moet worden. In grote lijnen is het meestal vrij duidelijk welk type model en software nodig is. Maar het kan ook subtieler zijn. Als van tevoren al duidelijk is dat een 3D model zowel gevisualiseerd als 3D geprint moet worden, kan hier in het proces al rekening mee worden gehouden.
Maar rekening houden gaat maar zo ver. Uiteindelijk komt het erop neer dat als je het goed wilt doen, je tijd moet investeren in elk 3D model dat je wilt laten maken. De beste resultaten ontstaan wanneer je het juiste type model kiest voor elke specifieke toepassing en bereid bent te investeren in de kwaliteit die je doelgroep verwacht.